Garrincha: Thiên tài với đôi chân vòng kiềng

Ở Brazil, Pele có thể được coi là “Vua bóng đá” của xứ sở này nhưng Garrincha mới là cầu thủ thiên phú và được yêu mến nhất lịch sử.

Garrincha, tên thật là Manuel Francisco dos Santos, sinh ra trong cảnh nghèo nàn như hàng triệu đứa trẻ Brazil khác năm 1933. Thế nhưng, số phận lại nghiệt ngã hơn khi cho ông một đôi chân dị dạng, một bên thấp,bên cao. Ở một quốc gia như Brazil – nơi bóng đá trở thành thứ tôn giáo bất diệt, đôi chân cong biến dị chẳng thể nào xóa nhòa đi ước mơ chơi bóng của cậu bé Manuel.

Khi Brazil thất bại một cách tức tưởi trước Uruguay ngay tại sân nhà trong trận tranh ngôi vô địch World Cup 1950 thì Garrincha đi câu cá, thay vì dán tai vào radio để nghe tường thuật trực tiếp như những người khác. Khi được thông báo kết quả, Garrincha ngạc nhiên: “Brazil thua ư? Nhưng vì sao mọi người phải khóc?”. Với chàng trai sắp tròn 17 tuổi này, bóng đá chỉ là trò chơi thôi mà.

Là một con người phóng khoáng, Garrincha chưa hề có ý định làm cầu thủ chuyên nghiệp và chỉ làm công nhân kiếm tiền nhằm thỏa mãn các thú chơi khác của bản thân: săn bắn, câu cá hoặc tán gái.Tuổi 19, Garrincha mới thử việc ở Botafogo, thực chất là do một cầu thủ Botafogo tình cờ được xem Garrincha chơi bóng ở đẳng cấp đường phố. Cầu thủ ấy quả quyết với CLB rằng mình chưa bao giờ thấy một cầu thủ nào thi đấu xuất sắc như “gã công nhân 1 vợ 2 con” ở đội bóng Esporte Clube Pau Grande, nơi Garrincha đang chơi cho vui.

BLĐ Botafogo đồng ý chi tiền để cầu thủ ấy đến tận Pau Grande và lôi bằng được quái kiệt Garrincha đi thử tài. “Thuốc thử” của Garrincha là Nilton Santos, hậu vệ trái nổi tiếng khi ấy đã khoác áo Selecao và là nhân vật quan trọng nhất ở Botafogo. Và dĩ nhiên, câu chuyện sẽ chẳng có gì hấp dẫn nếu Garrincha không lừa bóng Nilton cứ như quay dế và biến đối thủ thành một trò cười. Giận đến tím mặt, nhưng Nilton Santos quyết định bằng lý trí. Ông nói ngay với BLĐ Botafogo: “Phải ký ngay hợp đồng chuyên nghiệp để ràng buộc gã ấy, kẻo hắn gia nhập đội khác”.

Phải nói thêm, điều khiến Garrincha khác biệt và đi bóng xuất chúng đến vậy lại chính là nhờ đôi chân dị biết của ông.  Đó là đôi chân cong đến độ kỳ dị, khiến người đời sau không thể lý giải tại sao với một đôi chân như thế, Garrincha thuở thiếu thời lại có thể chơi bóng: Chân trái cong ra ngoài, còn chân phải thì cong vào bên trong. Đến khi trưởng thành, đôi chân ấy lệch nhau, chân phải dài hơn chân trái tới 6cm!

Chỉ trong pha đi bóng đầu tiên trong màu áo cầu thủ chuyên nghiệp, Garrincha đã chiếm trọn trái tim của NHM bóng đá Brazil. Cái cách mà cầu thủ này lừa bóng bằng những động tác giả thường làm cho những CĐV chứng kiến vô cùng phấn khích và không bao giờ thiếu những tràng cười thú vị trên các khán đài, mỗi khi thấy Garrincha đánh lừa được một cầu thủ đối phương ngã chỏng vó Mỗi khi Garrincha có mặt trong sân là có tiếng cười rộ lên, chính vì vậy, người ta gọi ông là “Gã hề Chaplin của sân cỏ”.

Danh tiếng của Garrincha lan truyền nhanh chóng và không hề thua kém Pele thời đó. Không lâu sau những màn trình diễn ấn tượng trong màu áo Botafogo, Garrincha được gọi vào ĐTQG. Lần đầu tiên ông ra mắt giới hâm mộ cả nước là trận đấu với Chile vào tháng 9 năm 1955. Trận đấu đó hai đội hòa nhau với tỷ số 1-1 và Garrincha mới 18 tuổi.

Giải vô địch thế giới lần đầu tiên mà Brazil có Garrincha tham dự là World Cup 1958 – giải đấu trên đất Thụy Điển. Garrincha và Pele sát cánh cùng nhau, cho dù họ chênh nhau 7 tuổi nhưng đã tạo nên một hàng tấn công mạnh chưa từng thấy. Brazil cuốn phăng mọi vật cản trên đường đi, tiến một mạch đến trận chung kết trước khi hạ gục đội chủ nhà Thụy Điển 5-2 ở trận chung kết. Đó chính là chức vô địch World Cup đầu tiên của Brazil, mở ra một kỷ nguyên thống trị của đội bóng có số lần vô địch thế giới nhiều nhất lịch sử.

Tuy nhiên, cả thế giới được chứng kiến đỉnh cao của Garrincha là ở kì World Cup 4 năm sau đó tại Chile, nơi ông đã gồng gánh Brazil đến chức vô địch thứ hai. Ở giải đấu đó, sau vòng đấu bảng, “siêu sao” Pele đã dính chấn thương nặng và không thể tiếp tục thi đấu. Do đó, Garrincha đã lĩnh trách nhiệm cao cả trên hàng công của đội bóng. Với 4 bàn thắng (2 bàn trong trận với Anh và 2 bàn trong trận với Chile) ông đã trở thành một trong những cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất của ĐT Brazil.

“Garrincha đến từ hành tinh quái quỷ nào vậy?” Đó là tít báo mà tờ Mercurio của Chile đã đăng sau khi chứng kiến màn trình diễn của “cánh chim nhỏ” trong trận bán kết. Đội chủ nhà đã bị đánh bại với tỷ số 4-2 với hai bàn của Garrincha. Sau khi thành công vang dội ở giải đấu năm đó, Garrincha nổi tiếng khắp nơi trên thế giới.

Pele đã nói: “Tôi sẽ không bao giờ được ba chiếc cúp vàng nếu không nhờ có Garrincha. Garrincha là cầu thủ xuất sắc nhất mà tôi từng chứng kiến”. Đó là điều mà những người Brazil không bao giờ quên. Cả thế giới xem Pele như nhân vật kiệt xuất nhất, nhưng trong lòng người dân xứ Samba thì Garrincha mới thuộc vào vị trí độc tôn ở trong tim.

Bơi ông đã chơi thứ bóng đá mê đắm đúng với tinh thần Joga Bonito của xứ Samba, vì ông gần gũi với người dân lao động khổ cực, và vì ông sống rất “đời” với đầy những nốt trầm thăng.

Trở về Brazil từ giải đấu năm đó, ông trở thành người hùng của dân tộc, một siêu sao thực sự. Ông được kiếm được rất nhiều tiền và các cuộc chơi cứ thế đến với ông. Nhưng cuộc đời Garrincha vì đấy là bài học lớn cho bất cứ ai thích hoặc không thích bóng đá, biết hoặc không biết Garrincha.

Là một con người phóng túng quá mức, Garrincha nướng mọi đồng tiền mình có được vào các cuộc chơi, chìm đắm trong men rượu và có hàng chục đứa con rơi.  Ngôi sao huyền thoại quá phóng túng đã đành, nhưng các ông chủ của CLB Botafogo, những nhà quản lý bóng đá Brazil cũng chỉ biết thụ hưởng chứ chẳng hề nâng niu, chăm sóc vốn quý của họ.

Botafogo lợi dụng sự “thất học” và ngây thơ của cầu thủ con cưng để bòn rút mọi đồng tiền quảng cáo/thưởng. Thậm chí, ông đã từng bắt Garrincha thi đấu mà không bỏ ra một khoản lương nào.

Không ai làm hộ Garrincha những điều ông không làm được chỉ vì tri thức quá hạn hẹp của mình. Khi cả thế giới than khóc cho Garrincha thì đã quá muộn. Garrincha qua đời năm 1983 trong nghèo đói đến mức chính những người dân Brazil đã góp tiền để mua quan tài cho huyền thoại.

Ở nghĩa trang nơi chôn cất di hài của Garrincha, trên tấm bia mộ của ông ghi dòng chữ: “Nơi đây chôn cất một đứa con ngoan, cậu ấy là bạn của những chú chim hồng tước.”