Roy Makaay và nghệ thuật săn bàn của một bóng ma

Người hâm mộ Bundesliga từng đặt cho Roy Makaay biệt danh “Das Phantom” (nghĩa là bóng ma trong tiếng Đức). Chẳng sai chút nào cả, bởi trong suốt sự nghiệp của mình, ngôi sao người Hà Lan luôn biết cách tìm thấy những bàn thắng theo cái cách mà chẳng ai ngờ tới, một phong cách thoắt ẩn thoắt hiện không khác nào một bóng ma sân cỏ.

Tất nhiên, Roy Makaay sẽ không thể nào được người đời nhớ đến nhiều như Rô béo, Batistuta, Sheva, Raul hay Henry… những tiền đạo nổi tiếng cùng thời với anh. Mặc dù vậy, trong ký ức của nhiều người, những hoài niệm về Makaay lại là một thứ gì đó rất riêng, rất khác biệt. Cựu danh thủ người Hà Lan chưa từng vô địch Champions League, cũng chẳng hề sở hữu một sự nghiệp thi đấu quốc tế lẫy lừng, thế nhưng chiến tích cùng Super Depor đoạt chức vô địch La Liga mùa giải 1999/2000 rồi tiếp tục viết nên những ngày vàng trong lịch sử đội bóng chủ sân Riazor là quá đủ để đưa tên tuổi của Roy Makaay trở thành huyền thoại.

Khoảng thời gian đầu sự nghiệp, Makaay từng gây ấn tượng tương đối tốt ở Vitesse và Tenerife nhưng phải tới khi chuyển tới Coruna, cuộc đời chơi bóng của chân sút sinh năm 1975 này mới chuyển sang một bước ngoặt mới. Tại thành phố Tây Bắc đất nước Tây Ban Nha, bất chấp khí hậu ẩm ướt cùng thời tiết âm u quanh năm nhưng Makaay lại nhanh chóng tìm thấy ánh sáng. Lần đầu tiên trong cuộc đời, chàng trai đến từ Wijchen tìm được các danh hiệu, cả cá nhân lẫn tập thể.

Với 22 bàn thắng ngay trong mùa giải ra mắt sân Riazor, cái tên Roy Makaay đã giúp Deportivo vượt qua Barca vào phút chót để lần đầu tiên giành chức vô địch La Liga. Cho đến tận bây giờ, đây vẫn là danh hiệu VĐQG duy nhất mà CLB xứ Galicia từng đoạt được trong lịch sử. Mùa giải 2002/03, Makaay thi đấu bùng nổ bằng 29 pha lập công (39 bàn trên mọi đấu trường), thành tích giúp anh đoạt danh hiệu Pichichi (vua phá lưới La Liga) đồng thời giành Chiếc giày vàng châu Âu.

Điều thú vị là cũng trong mùa giải này, Roy Makaay đã ghi được một cú hat-trick vào lưới Bayern Munich trong khuôn khổ Champions League (thắng chung cuộc 3-2), đội bóng sau đó phải quyết tâm đưa anh về Bundesliga bằng mọi giá. Mùa Hè năm 2003, ngôi sao người Hà Lan cập bến Hùm xám xứ Bavaria với mức phí chuyển nhượng lên đến 18,75 triệu euro, một kỷ lục vào thời điểm bấy giờ đối với CLB nước Đức. Để rồi, trong vòng 4 mùa giải khoác áo Bayern, biệt danh “Das Phantom” đã biến Makaay trở thành nỗi ám ảnh dành cho mọi hàng phòng ngự.

Về phong cách thi đấu, tiền đạo từng khoác áo Deportivo giống như một “poacher” điển hình, một trung phong có khả năng tận dụng khoảng trống sau lưng hàng phòng ngự đối phương xuất sắc trước khi đưa ra các tình huống dứt điểm cực kỳ khó đoán. Tuy nhiên, khi phải so sánh với Inzaghi, một “poacher” tiêu biểu cùng thời khác, kỹ năng của Makaay có phần đa dạng và toàn diện hơn nhiều. Với chiều cao 1,88m, chân sút người Hà Lan có thể chơi đầu rất tốt nhưng mặt khác, anh cũng cực kỳ nhanh nhẹn. Trên thực tế, phải thừa nhận thêm rằng Makaay sở hữu tốc độ và sức rướn vô cùng tuyệt vời. Thậm chí, đây chính là yếu tố quan trọng nhất giúp cho “Das Phantom” có thể dễ dàng vượt qua các hậu vệ đối phương ở những tình huống tranh chấp mang tính quyết định.

Xuyên suốt 4 mùa bóng đầu quân cho Bayern, tiền đạo sinh năm 1975 đều thi đấu hết sức ổn định, với tổng cộng 102 bàn thắng sau 178 lần ra sân. Nhắc về những pha lập công của Makaay khiến người đời phải nhớ đến, không gì khác chính là yếu tố bất ngờ, thậm chí khiến cho đối phương cảm thấy choáng váng. Tất nhiên, cựu cầu thủ Depor cũng là mẫu trung phong chơi bóng kỹ thuật với rất nhiều pha xử lý khéo léo của một ngôi sao Hà Lan điển hình. Giai đoạn còn khoác áo Hùm xám, Makaay từng hai lần giành cú đúp quốc nội (Bundesliga và Cúp Quốc gia Đức) vào các mùa 2004/05 và 2005/06.

Mặc dù vậy, chân sút sinh năm 1975 lại không hề bén duyên với ĐTQG. Nếu như ở Bayern, người ta nhắc về Makaay với những tình huống thoắt ẩn thoắt hiện như một “bóng ma” biết săn bàn thì tại ĐT Hà Lan, anh lại trở thành “bóng ma” trong những giải đấu lớn. Phải thi đấu cùng thời với nhiều tiền đạo lừng danh như Dennis Bergkamp, Patrick Kluivert hay Ruud van Nistelrooy, thật khó để cho Makaay có thể gây ấn tượng và tìm kiếm được cơ hội trong màu áo đội bóng xứ sở hoa tulip. Trong mắt nhiều huấn luyện viên Hà Lan đương thời, vốn thiên về chủ nghĩa duy mỹ, những kỹ năng của “Das Phantom” tuy hiệu quả nhưng lại không được đánh giá quá cao. Tại EURO 2000 và EURO 2004, Makaay đều phải chấp nhận ngồi dự bị mòn mỏi.

Dẫu vậy, cựu tiền đạo Bayern Munich chưa bao giờ kêu ca hay nuối tiếc về sự nghiệp của mình. Thay vào đó, anh luôn làm mọi thứ theo cảm xúc nhiều hơn. “Giống như mọi quyết định trong cuộc đời, tôi đưa ra quyết định theo bản năng. Tâm trí và cơ thể tôi nói rằng đã đến lúc phải dừng lại, như thế là đủ rồi. Tôi chắc chắn mình sẽ không bao giờ trở lại với tư cách cầu thủ, chắc 1000% luôn”, Makaay chia sẻ khi chuẩn bị giải nghệ trong màu áo Feyenoord vào năm 2010.

Khi còn chơi bóng, Roy Makaay được nhiều CĐV yêu mến bởi lối sống giản dị, có phần hơi khép kín và trầm lặng. Đây cũng chính là một phần lý do mà anh có thể nhanh chóng thích nghi với cuộc sống chậm rãi tại thành phố Coruna, vốn ẩm ướt và khá buồn bã trong mắt của nhiều người. “Tôi thích tận hưởng cuộc sống ở nơi này, nhất là đồ ăn. Thành phố cũng có nhiều trường học tốt dành cho các con tôi. Tenerife thì nhiều nắng và thời tiết ấm áp hơn, nhưng chẳng sao cả, điều ấy cũng không thành vấn đề lắm”, ngôi sao người Hà Lan trả lời phỏng vấn vào năm 2002.

Là một tiền đạo nhưng Makaay lại đặc biệt hâm mộ các tiền vệ hào hoa. Khi được hỏi về những cầu thủ mà mình muốn xem thi đấu trực tiếp, Makaay đã cho biết: “Tôi thích mẫu tiền vệ chơi bóng kỹ thuật, như là Valeron, Djalminha ở Deportivo, hoặc là Zidane hay Beckham”. Hai trong số này từng là đồng đội với Makaay, từng giúp anh trở thành một sát thủ lẫy lừng trên toàn cõi La Liga cũng như đưa tên tuổi anh ra trời Âu.

Cho đến tận bây giờ, ngay cả khi nhiều kỷ lục săn bàn từ quá khứ đã bị những Ronaldo, Messi, Lewandowski hay Suarez… phá bỏ thì người ta vẫn luôn hoài niệm về một Roy Makaay luôn tràn đầy niềm hứng khởi, một “bóng ma” nắm giữ kỷ lục ghi bàn nhanh nhất trong lịch sử Champions League bằng pha lập công vào lưới Real Madrid chỉ sau 10,12 giây khai cuộc. Không ai khác, Makaay chính là chứng nhân lịch sử mang về chức vô địch La Liga duy nhất cho Super Depor ở giai đoạn hoàng kim, là “Das Phantom” trong mắt những người hâm mộ Bayern Munich, là bông hoa tulip đen chẳng hề may mắn khi mà ĐT Hà Lan thời điểm ấy không có chỗ cho một “bóng ma” như anh.